Według zgodnej opinii
socjologów i etnografów poszczególne regiony
Polski różnią się językowo, kulturowo, a
także dorobkiem materialnym.
Miejscowość Łącko i okoliczne wsie, należące
do gminy Łącko, położone są w Kotlinie
Łąckiej, w południowo - zachodniej części
ziemi sądeckiej. W regionie tym zamieszkują
górale łąccy (tzw. Biali górale) posługujący
się specyficzną gwarą, której słownictwo
przyznawane jest w suplemencie do słowniczka
gwary Almanachu Łąckim. Nadto region łącki
znany jest z ogromnych tradycji zespołów
pieśni i tańca, a nade wszystko z osobliwego
wyrobu - specyfiku spirytusowego, zwanego
"Śliwowicą Łącką". Ten rzadko spotykany
napój charakteryzuje się swoistym,
przyjemnym aromatem, łagodnym smakiem i co
znamienne, dużą mocą. Wyrób ten wyróżnia
Łącko w naszym regionie, jego popularność
sięga tak daleko, iż ze wspomnianą nazwą
"Śliwowica", Polska kojarzy się w Europie i
wielu krajom świata, w tym szczególnie
Izraelowi.
Jakość śliwowicy ma ścisły związek z
jakością surowca-śliwki węgierki. Śliwa
należy do rodzaju Prunus, podrodziny
śliwowatych, rodziny różowatych (Rosaceae).
Spośród trzydziestu dwóch gatunków ważną
role odegrała śliwa domowa, powstała ze
skrzyżowania tarniny z ałyczą, zaś do
produkcji śliwowicy najbardziej przydatne są
odmiany: węgierka zwyczajna, węgierka
Wangenheima i węgierka Cacańska Rodna.
Śliwa węgierka uprawiana jest od wieków w
naszych okolicach z uwagi na sprzyjające
warunki klimatyczne i glebowe oraz czyste
ekologicznie tereny górskie.
Stwierdzono, że w samej Kotlinie Łąckiej
występują gleby aluwialne, m.in. karpacka
mada chuda, zaś na pozostałych terenach;
karpacka mada pyłowa, ił pylasty oraz gleba
szkieletowa i żwirowo - kamienista.
Mikroklimat spowodowany jest niskimi opadami
atmosferycznymi, małym zachmurzeniem,
późnymi pierwszymi przymrozkami i wysokim
poziomem wód gruntowych.
Pochodzenie oraz stopień dojrzałości owoców
wpływa zasadniczo na ich skład chemiczny, na
ilość i rodzaj występującej mikroflory, a
także na cechy chemiczne i sensoryczne
(smakowe) śliwowicy. Stąd też te dogodne
uwarunkowania decydują o możliwości
produkcji śliwowicy wysokiej jakości.
Naśladowanie tej produkcji w okolicach poza
rejonem Łącka jest niewskazane, bowiem nie
daje oczekiwanych rezultatów, tym bardziej,
że łącka śliwowica uznana została przez
wojewódzkiego konserwatora zabytków w latach
dziewięćdziesiątych dwudziestego stulecia
jako niematerialne dobro kultury, które
podlega ochronie.
Opisywany trunek zwany też "Krasilicą"
produkowany jest w oparciu o tradycyjną
recepturę, przekazywaną z pokolenia na
pokolenie.
Należy podkreślić, iż uprawę śliwek węgierek
w rejonie Łącka rozpoczęto już w XII wieku.
Wówczas większość owoców suszono i zbywano
do krajów Europy drogą wodną tj. rzeką
Dunajec do Wisły a nią aż do Gdańska, a w
końcu do innych państw europejskich.
więcej
|